Monday, March 17, 2014

Een Mango met een staart

Mango rijders nemen zelf het voortouw.


De Mango is een zeer compacte velomobiel. De korte achterkant heeft wel wat nadelen. Het uit laten lopen in een punt is aerodynamisch het meest voordelig, maar minstens zo belangrijk is dat een langere achterzijde de mango minder zijwindgevoelig maakt. Ik heb weet van drie Mango rijders die met de achterkant aan de slag zijn gegaan. Holger uit Aurich heeft het simpel gehouden met een gebogen stuk plexiglas aan z'n Mango+, maar gebruikt dit alleen in wedstrijden. Piet Kunis heeft er aanzienlijk meer werk van gemaakt met een vaste staart en ook Rudolf Kooistra uit Appingedam is druk in de weer geweest met carbon en epoxy.

De (halve) staart achter mijn Mango Sport, bevestigd met isolatietape.


SinnerBikes ziet er ook wel wat in.


Met Rudolf heb ik regelmatig kontakt gehad over z'n staartpunt en vorige herfst ben ik bij hem thuis geweest om z'n staartpunt in het echt te bekijken. Ik raakte overtuigd en kreeg mijn kollega's ook zover om hiermee aan de slag te gaan. Rudolf stemde er direct in toe om zijn staartpunt uit te lenen, zodat we er een afdruk van konden maken. Dat heeft door allerlei omstandigheden veel langer geduurd dan gedacht. Inmiddels zit het in een stroomversnelling. Gemakkelijk bleek het niet te zijn. Roelf had bij het lossen van de afdruk grote problemen bij het lossen. De staartpunt bleef wel heel, maar de laag over het carbon was danig gehavend. Het bleek dat Rudolf niet de laklaag had gebruikt die Roelf gebruikt zou hebben als afwerking van het carbon en de lak kwam gedeeltelijk los. Met veel gepoets kwam het weer in orde. De afdruk was nog niet helemaal naar de zin van Roelf qua passing, dus moest er plamuur bij. Daarna weer schuren, nog eens plamuren, schuren en polijsten. Op het moment ligt de vorm bij de spuiter voor een spiegelgladde afwerking, waarna we een negatieve mal kunnen maken en de staartpunten zich kunnen gaan vermeerderen.

Maar doet het ook wat?

Hier kom ik om de hoek kijken, want met de vermogensmeter in m'n Mango ben ik in staat om met de staart van Rudolf metingen te verrichten. Deze staart had ik maar twee dagen tot m'n beschikking en de resultaten waren.... raar. Een van de runs zat een flinke sprong in van 12Watt die ik niet kon verklaren. Daarmee was de hele test onbetrouwbaar en wist ik nog steeds niets. Mijn vermogensmeter was bij eerdere tests altijd heel betrouwbaar gebleken. Ik overlegde via e-mail met Rudolf en ook met Detlef uit Duitsland en ging op zoek op een forum over vermogensmeters. Ik schreef zelfs een e-mail naar Power2Max. Uiteindelijk vond ik de meest waarschijnlijke oorzaak: een recente software-update van Garmin. Hierdoor wordt de vermogensmeter bij elke 3 sekonden niet-trappen opnieuw gekalibreerd om temperatuurwisselingen te compenseren. Kennelijk gaat dit niet altijd goed en dat is natuurlijk een fors probleem als je configuraties wilt vergelijken. Deze zogenaamde auto-zeroing kun je echter handmatig uitzetten in de Garmin Edge800 en ik nam me voor dat bij een volgende test te gaan doen.

Dat duurde nog even, want Rudolf had inmiddels zijn staart weer in gebruik genomen. Ik moest dus wachten tot Roelf een voorlopige ruwe versie voor me klaar had. Toen kon ik dan eindelijk duidelijkheid krijgen. Mijn vaste fietspad voor vermogenstesten liet ik deze keer links liggen en ging richting Slochteren, waar een mooie gladde en brede asfaltweg langs het Slochterdiep ligt. Hierdoor had ik een veel langere testroute en de ligging langs het kanaal is letterlijk waterpas. Er stond wel behoorlijk wat wind met Beaufort3, maar ik test sowieso altijd beide kanten op: tegen de wind in en met de wind mee. Er is in Groningen nu eenmaal erg weinig kans op windstil weer, helaas.

Uitgangsconfiguratie van mijn Mango is: aero strippen aan de wielkast, aero strippen langs voor- en achterwielen met uitsparingen voor volledige stuuruitslag, voetengat wel open (ik heb overigens maar 1 voetengat in TransforMango). Ik had 4 verschillende aanvullende configuraties bedacht om te testen:

1) SinnerBikes Tourkap met de zijgaten dichtgemaakt met lexan ruitjes. De halve staart van Rudolf voor de onderbody plus een door mezelf geïmproviseerde aanvullende staart voor de top.
2) Als 1, maar nu met zijgaten open.
3) Als 2, maar alleen met Rudolfs' staart voor de onderbody.
4) Als 3, maar zonder staart.

Uitkomsten van de vermogenstesten.
Voor 1 had ik gemiddeld 162 Watt nodig.
Voor 2 had ik gemiddeld 162,5 Watt nodig.
Voor 3 had ik gemiddeld 172,5 Watt nodig.
Voor 4 had ik gemiddeld 182 Watt nodig.

Dit zijn duidelijke uitkomsten met een regelmatig verloop waar ik wel vertrouwen in heb.

Conclusies: 
a) Een vermogenswinst van 20Watt bij 40km/h tussen 4 en 1.
b) Het dichtmaken van de zijgaten in de tourkap heeft geen effect bij 40km/h. 
c) Een halve staart van Rudolf levert 5,2% vermogenswinst op bij 40km/h.
d) Een hele staart levert nog eens 5,6% vermogenswinst op bij 40km/h.
e) 162Watt voor 40km/h kruissnelheid (gemiddelde van mee- en tegenwind) is de laagste vermogensbehoefte die ik ooit gemeten heb bij de Mango.

Alle aero aanpassingen aan TransforMango doen nauwelijks iets af aan de praktische inzetbaarheid. Dat is voor mij een belangrijk uitgangspunt. Een Mango moet een krappe bocht kunnen maken, een lekke band moet gemakkelijk te wisselen zijn en ik moet mezelf achteruit kunnen flintstonen. 

Helaas maakt SinnerBikes alleen een mal van de onderste halve staart. Rudolf heeft afgelopen winter niet stilgezeten en het voorbeeld van Piet Kunis gevolgd. Zie het resultaat hieronder.



Hoe zinvol is deze voortdurende wedloop tegen de luchtweerstand. Ik kijk er zo tegen aan: er zijn al heel wat Mango's op de weg die profijt kunnen hebben van dergelijke aanpassingen en voor ons is het wellicht een aanzet tot het ontwikkelen van een nieuw model. Want eigenlijk is de Mango van Rudolf welhaast geen Mango meer....
Het laatste woord is trouwens nog lang niet geschreven op deze blog. Ik ga namelijk nog de staart vergelijken met het effect van een gat van 60mm in het stuwpunt voorin in combinatie met gaten achterin. Ik heb namelijk de indruk dat hiermee ook al aardig wat voordeel te halen is en dan hoef je niets toe te voegen, maar haal je juist wat weg ;-) Eén voordeel van de staartpunt blijft echter wel overeind en dat is de verminderde zijwindgevoeligheid. Meetbaar is dit weliswaar niet, maar in dit opzicht durf ik mijn gevoel wel te vertrouwen.

No comments: